تجهیزات ایمنی چیست؟
برای حفظ سلامت و ایمنی کارکنان در محیط های کاری و صنعتی استفاده از تجهیزات ایمنی ضروری است. در محیط های کارگاهی و ساختمانی، خطرات زیادی برای کارکنان وجود دارد. برای جلوگیری از این خطرات استفاده از تجهیزات ایمنی مختلف همچون کلاه ایمنی، کفش ایمنی، دستکش، جلیقه نجات، لباس‌های ضد گاز و ضد اسید و….که با توجه به نوع خطرات محیطی جزو ضرور ات ایمنی است؛ و برای استاندارد های کارگاه ها قابل قبول است.
انواع تجهیزات ایمنی
کلاه ایمنی
برای جلوگیری از صدمات ناشی از ضربه به سر از کلاه ایمنی که یکی از تجهیزات ایمنی است استفاده میشود. برای رنگ بندی کلاه ایمنی مطابقت با استاندارد ANSI و OSHA ضرورتی ندارد. رنگ بندی کلاه ایمنی به صورت یک قانون نانوشته مشخص شده است. و بر اساس این قانون که می‌توان از آن پیروی کرد رنگ بندی کلاه ایمنی به شرح زیر است:
سفید: سر پرسنل، سوپروایزر ها و مدیران از کلاه ایمنی سفید رنگ استفاده می‌کنند.
آبی: برق کاران و تکنسین ها از کلاه ایمنی آبی رنگ استفاده می‌کنند.
قرمز: آتش‌نشانان از کلاه ایمنی قرمز رنگ استفاده می‌کنند.
سبز: افسران ایمنی وHSE از کلاه ایمنی سبز رنگ استفاده می‌کنند.
طوسی: بازدیدکننده ها و مهمانان از کلاه ایمنی طوسی رنگ استفاده می‌کنند.
زرد: کارگران و اپراتور ها از کلاه ایمنی زرد رنگ استفاده می‌کنند.
قهوه‌ای: جوشکاران و افرادی که با عملیات و فرایند های گرم و با حرارت بالا سروکار دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لباس کار ایمنی
البسه کار به‌عنوان یک پوشش سراسری بدن است و دست‌ها و پاها را در مقابل صدمات محافظت میکند. لباس کار ایمنی که زیر مجموعه تجهیزات ایمنی است به دو شکل یکسره و دوتکه موجود است. و فرم دوتکه آن شامل بلوز و شلوار است. جنس این لباس ها از جنس الیاف طبیعی یا درصدی الیاف مصنوعی و یا در بعضی از موارد تماماً از الیاف شیمیایی و صنعتی تولید میشود.
عینک ایمنی
عینک ایمنی یکی دیگر از تجهیزات ایمنی برای محافظت از چشم ساخته شده است. در نتیجه این عینک ایمنی باید دارای ویژگی های خاصی باشد. از ویژگی های این عینک ها دارای لنز شفاف هستند و دسته این عینک ها انعطاف پذیر هستند تا در برابر ضربه شکسته نشود. این عینک ها به خاطر این که برای صورت های مختلفی قابل استفاده شود، طول دسته آنها قابلیت افزایش و کاهش را دارند. هم چنین زاویه دسته ای این عینک ها نسبت به فرم صورت قابل تنظیم است.
بعضی از عینک های ایمنی به خاطر داشتن لنز ضد بخاری می‌توان در محیط هایی که احتمال بخار گرفتگی وجود دارد از آنها استفاده کرد چون فرم این لنزها به صورت خمیده است. کناره های چشم را هم پوشش می‌دهد. از عینک های ایمنی برای کارهایی هم چون تراشکاری و فرزکاری و….استفاده میشود.
انواع لنز برای عینک های ایمنی
1- لنز شفاف و بی‌رنگ
لنز های شفاف معمول ترین نوع لنز برای ساخت عینک های ایمنی می‌باشند که از مواد مقاوم همچون پلی‌کربنات تولید می شوند و مقرون به صرفه هم هستند. در بازار از لنزهای شفاف و بی‌رنگ در دو نوع 400uv و ساده موجود می‌باشد. ویژگی های این لنز این است که دید کاربر کاهش پیدا نکرد و رنگ‌ها و میزان نور نیز طبیعی خواهد بود. مقاومت لنز به نوع ماده به کار رفته بستگی دارد.
برای کارهای عمومی و حفاظت در برابر پاشش و برخورد براده و خرده مواد از عینک های دارای لنز شفاف استفاده میشود. از معایب لنز شفاف و بی‌رنگ می‌توان به آسیب‌پذیر بودن در برابر پرتو ها، لیزر یا آسیب نور جرقه و جوش نام برد.
2- لنز قطبی (پلاریزه آفتابی )
این نوع لنزها برای کاهش اشعه های خورشید، عدم کاهش دید در محیط مرطوب و برفی قابل استفاده است. در تشخیص رنگ های طبیعی دچار مشکل شد از معایب لنز قطبی است اما وضوح و دقت بالایی دارد. برای کار در محیط با روشنایی بالا و یا در معرض تابش شدید خورشید لنز قطبی مناسب ترین لنز می‌باشد. لنز قطبی از آزار چشم در طولانی مدت جلوگیری میکند و همچنین مراقب چشم های حساس به نور زیاد بود.
3- لنز کهربایی
رنگ قرمز لنز کهربایی در عینک های ایمنی ، درخشش در دید را کاهش داده و مناسب کار در شرایط نور کم می‌باشد. از جمله کاربرد های این لنز، کار طولانی با صفحات نمایشگر، مطالعه و کار در محیط نور ابی است. این نوع لنزها عمدتاً مقاومت کمی در برابر خطرات فیزیکی دارند.
۴- لنز آبی
در محیط های کاری که غلظت بالایی از بخار سدیم یا روشنایی زرد وجود دارد مناسب ترین لنز، لنز های آبی می‌باشد. بنابراین این عینک ها معمولاً در کارخانه فرآوری مواد غذایی یا صنعت نیمه هادی ها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. کسانی که مجبور ساعت های طولانی را در مقابل صفحه نمایش رایانه خود سپری می کنند از عینک های رنگی آبی خودداری خواهند کرد.
5- لنز آینه ای
در عینک های تجهیزات ایمنی که کاهش دهنده تابش های آفتابی و بازتاب دهنده اشعه های خطرناک است از این نوع لنز ها استفاده می‌کنند. این لنزها در محیط های مرطوب، ماسه ای و برفی کاربرد داشته و از این رو برای سفر به چنین محیط هایی از آن استفاده میکند. از ویژگی های این لنز که در هنگام تولید به آن توجه می‌کنند می‌توان به مقاومت بالا و ضد خش بودن آن اشاره کرد.
۶- لنز سبز
عینک ایمنی با رنگ سبز تقریباً تاریک ترین عینک رنگی بود که برای مسدود کردن اشعه مادون قرمزی (IR) و تابش الکترومغناطیسی (MER) استفاده می شود. اگر چه این تشعشعات برای چشم انسان نامرئی می‌باشد اما بسیار آسیب رسان است. از این رو باید توسط افرادی که با ماشین هایی کار می کنند که دارای تابش‌های مادون قرمزه زیادی است از این نوع عینک ها استفاده کنند. جوشکار ها از نوع خاصی از این عینک ها در هنگام کار با دستگاه جوش استفاده میکند.
گوشی ایمنی
از گوشی ایمنی که یکی دیگر از تجهیزات ایمنی می باشد برای محافظت از گوش ها استفاده میشود. از گوش ها در برابر صدماتی هم چون صدا و آب و… استفاده می شود. که در شکل ها و رنگ های مختلفی موجود است.
دستکش ایمنی
از دستکش ایمنی که جز، تجهیزات ایمنی است برای قصابی، سلاخی، کار در کشتارگاه ها و کار با خطرات مکانیکی و فیزیکی سنگین استفاده میشود. درنتیجه دستکش ها دارای مقاومت مکانیکی بسیار قوی هستند. انواع دستکش های ایمنی مانند دستکش های ضد برش، عایق حرارتی و غیره وجود دارد.
ماسک ایمنی
از ماسک ایمنی که یکی دیگر از تجهیزات ایمنی بود برای پیشگیری از خیلی از بیماری ها استفاده میشود. چون در صورت استفاده نکردن از ماسک ایمنی آلودگی وارد ریه ها میشود و باعث ایجاد بیماری های ریوی، سرطان و مشکلات تنفسی میشود. ماسک ایمنی مانند یک محافظ عمل می‌کنند و از ورود آلودگی ها و ویروس ها به بدن جلوگیری میکند ویروس هایی هم چون ویروس کرونا همان‌طور که می‌دانید کادر درمان در محیط کار برای حفظ سلامت خود از ماسکی ایمنی استفاده می‌کنند.
برای استفاده از ماسک‌های فیلتردار باید نکاتی را رعایت کن مثلاً باید متناسب با محیط از ماسک فیلتر دار استفاده کنیم ماسک فیلتردار به‌صورت تمام صورت، نیم صورت و ماسک های دهانی موجود است . فیلتر های این نوع ماسک ها شامل دو نوع هستند یک نوع از این فیلتر ها قادر به نگهداری ذرات فیزیکی و شیمیایی هستند و نوع دیگر این ماسک ها به روی صورت نصب می‌شوند که بستگی به محیط کار دارند.
کفش ایمنی
کفش ایمنی یکی از تجهیزات ایمنی می‌باشد که به‌عنوان یک پوشش، از پای شما در برابر صدمات احتمالی و ضربات محافظت خواهد کرد. ساختار کفش ایمنی یکی از تجهیزات ایمنی و کفش‌های ورزشی تا حدودی شبیه به هم هستند. به عناصر مختلف تشکیل دهنده این کفش ها و عملکرد آنها خواهیم پرداخت. اجزای یک کفش ایمنی مطلوب و همچنین ویژگی های خاص آن را معرفی خواهیم کرد. اول رویه کفش و بعد از آن به بررسی قسمت زیرین کفش خواهیم پرداخت.
قسمت جلویی کفش ایمنی
قسمت جلویی کفش بسته به نوع کفش به گونه‌ای طراحی میشود که به بهترین نحو از انگشتان و پنجه پا محافظت کند. آزمایش‌های زیادی را روی قسمت محافظ جلوی کفش انجام می‌دهند.(مانند قرار گرفتن تحت ۲۰۰ ژول (انرژی انرژی حرارتی) دچار آسیب نشود و همچنین تحت فشار ۱۰ کیلو نیوتن، آسیب چندانی پیدا نکند.) جنس محافظ جلوی کفش‌های ایمنی بیشتر از جنس آلومینیوم، فولاد و پلاستیک می باشد. در واقع این مواد از پای شما در برابر ضربات محافظت میکند.
برای کاهش وزن کفش از مواد پلاستیکی در قسمت محافظ جلوی کفش استفاده میشود.مزیت دیگر استفاده از پلاستیک این است که قطعه فلزی در کفش مورد استفاده قرار نمی گیرد. در مکان‌هایی مانند فرودگاه (گیت‌های فرودگاه) از کفش‌های ایمنی که قسمت جلویی آن با استفاده از پلاستیک ساخته شده است (نبود جنس فلز در کفش ایمنی) بسیار کاربرد دارند.
آستر و جنس داخلی کفش ایمنی
جنس آستر و جنس داخلی کفش همیشه با پا در تماس می‌باشد. آستر کفش ایمنی همانند جنس رویه کفش باید خاصیت هایی همچون تنفس پذیری، جذب بخار و حرارت درون کفش، تهویه مناسب هوا و غیره داشت باشد. این کفش‌ها باید در مدت زمان کوتاهی خشک شد و مقاومت خوبی در برابر سایش داشته باشد. از دیگر موارد می‌توان به راحت بودن در حین کار اشاره کرد. برای تهیه آستر و پوشش داخلی کفش ایمنی می‌توان از چرم منسوجات و مواد دیگر استفاده نمود.
محل اتصال ساختمان کفش و کفی اصلی
این قسمت واسطه‌ای بین ساختمان کفش و کفی اصلی می‌باشد. جنس این قسمت از چرم، الیاف و پالپ و غیره تهیه می شود. این قسمت باید دارای ویژگی هایی مانند مقاومت و استحکام بالا، تنفس پذیری مطلوب برای خشک شدن سریع داخل کفش، باشد.
پد های کفش ایمنی
به مکانی که بند های کفش ایمنی روی آنها قرار می‌گیرد پد های کفش گفته میشود. در پد های کفش باید از موادی استفاده شود که که فشار پا را به‌صورت یکنواخت در سراسر کفش تقسیم کند. پد ها به گونه ای نرم بود که پا را اذیت نکند. برای آسیب نرسیدن به اندام شما (تاندون آشیل) استفاده از مواد نرم و مطلوب حائز اهمیت است.
بندهای کفش ایمنی طراحی بند های کفش ایمنی خیلی مهم است. بند های کفش ایمنی باید به سرعت بسته شوند و مدام باز نشود.
محافظ عقبی کفش (پاشنه پا)
برای محافظت و انعطاف پذیری بهتر و بیشتر کفش در پشتی کفش محافظی قرار می‌دهند که آن را “کلاه پاشنه” می‌نامند. این قسمت از جنس‌های مختلفی تهیه میشود که در این میان می‌توان به چرم، فویل ترموپلاستیک یا لاستیک ترموپلاستیک اشاره نمود. همچنین قسمت محافظ در زیر کفش جا خوش کرده و باعث شد علاوه بر راحتی و انعطاف پذیری بیشتر، پا شما در برابر صدمات در برابر صدمات حفاظت کند. در کفش های uvex محافظ پاشنه پا به خوبی مورد استفاده قرار گرفت.